W maszynach prądu stałego prąd, przepływający przez uzwojenie biegunów głównych, wytwarza strumień magnetyczny. Od wartości natężenia tego prądu, zwanego prądem wzbudzającym Iwz lub magnesującym, zależy wartość strumienia magnesującego <&m. W zależności od sposobu zasilania uzwojenia wzbudzenia, maszyny prądu stałego można podzielić na dwa rodzaje, a mianowicie: maszyny o wzbudzeniu własnym i maszyny o wzbudzeniu obcym.

Niektóre małe prądnice prądu stałego mają trwałe magnesy do wytwarzania pola magnetycznego. Prądnice te, zwane magnetoelektrycznymi, są mało rozpowszechnione i nie będą tutaj rozpatrywane.

Maszyny o wzbudzeniu własnym, tzw. samowzbudne mają uzwojenie wzbudzenia biegunów głównych połączone z twornikiem. Zależnie od sposobu połączenia uzwojeń, maszyny samowzbudne dzielimy na maszyny bocznikowe, szeregowe i szeregowo-bocznikowe.

Maszyny bocznikowe mają uzwojenie wzbudzenia (oznaczane literami C-D) przyłączone równolegle (bocznikowo) do uzwojenia twornika (A-B). Natężenie prądu wzbudzającego stanowi parę procent prądu twornika. Na schematach uzwojenie wzbudzenia biegunów głównych rysujemy prostopadle do osi szczotek.

Maszyny ze wzbudzeniem obcym, tzw. obcowzbudne mają uzwojenie wzbudzenia (I-K) biegunów głównych zasilane z obcego źródła energii, np. z innej prądnicy prądu stałego, z baterii itp.